In Search of Schrödinger’s Cat. Quantum Physics and Reality

John Gribbin – In Search of Schrödinger’s Cat (1984)*

Dit is een handzaam en uitstekend leesbaar overzicht van de evolutie van de quantumtheorie vanaf de ontdekking van het quantum in 1900 door Max Planck tot 1985. Er staan nauwelijks formules in en de schrijver houdt het helder en begrijpelijk zonder zich te verliezen in de wiskundige achtergrond. Perfect voor de geïnteresseerde leek zoals ik.

De ontwikkeling van deze opwindende tak van de natuurkunde wordt gekenmerkt door vallen en opstaan. Des te handiger dat Gribbin er een sluitend geheel van maakt: dat hadden de geleerden van toen ook wel willen hebben!

Het begon zo eenvoudig. Met metingen van de straling van een gloeiende potkachel, bij wijze van spreken, die niet klopten met de bekende natuurwetten. Van het een kwam het ander. Terzelfdertijd ongeveer deed Albert Einstein geducht van zich spreken. Moet een woelige, opwindende tijd zijn geweest. Eind 19e eeuw dacht men nu wel ongeveer alles te weten wat er te weten viel. En luttele jaren later was de wetenschap een kolkende chaos van gloednieuwe theorieën die elkaar meestal tegenspraken. Een handvol begaafde geleerden redeneerde en experimenteerde zich een slag in de rondte om massa’s onbegrijpelijke ontdekkingen in een sluitend systeem onder te brengen.

Dat is aardig gelukt. En ik vind het fascinerend.

In een addendum dat de periode na 1985 beslaat, bespreekt de auteur een aantal speculatieve en controversiële theorieën die een ontzagwekkende reikwijdte hebben. Het voorbeeld dat mij bijblijft is de kans dat het heelal misschien niets meer is dan een oprisping van het vacuüm, die ook op ieder moment weer zou kunnen oplossen in het niets. Als een luchtbel in een modderpoel. Daar sta je dan met je goeie gedrag.

Leest en huivert!

— Mark Carpentier